Daoud, een ervaren queer-activist, liep onlangs langs de regenboogvlaggen die hingen voor de Pride-maand in de oude havenstad Jafa, een van de historische centra van de Palestijnse cultuur, en werd overmand door een golf van afkeer. Het beroemdste symbool van LGTBIQ+-bevrijding is zo door de Israëlische staat overgenomen dat het voor homoseksuele Palestijnen als Daoud slechts een herinnering is aan de gruwel die zich slechts honderd kilometer naar het zuiden, in de Gazastrook, afspeelt.
Afgelopen november publiceerde de Israëlische regering twee afbeeldingen van Gaza op haar sociale netwerken. Op een van de foto's is de Israëlische soldaat Yoav Atzmoni te zien, in gevechtsuniform, voor gebouwen die door Israëlische luchtaanvallen tot puin zijn herleid. De soldaat toont een regenboogvlag met de zin “In naam van de liefde“handgeschreven.
Op de tweede foto poseert Atzmoni naast een tank, glimlachend terwijl hij een Israëlische vlag met regenboogrand toont. “De eerste Pride-vlag werd gehesen in Gaza' luidt het onderschrift van beide afbeeldingen.
Op dat moment hadden Israëlische aanvallen meer dan 10.000 Palestijnen in de Gazastrook gedood, waaronder meer dan 4.000 kinderen, volgens cijfers van het Ministerie van Volksgezondheid van Gaza. Tegenwoordig overschrijdt het aantal dodelijke slachtoffers de 37.000 en staan ruim een miljoen mensen op de rand van hongersnood.
Het “walgelijke gebruik” van de regenboogvlag
“Ik heb het walgelijke gebruik van Pride-vlaggen in Gaza gezien”, zegt Daoud, een Arabisch-Israëlische burger die vraagt om een valse naam te gebruiken, omdat Palestijnen in Israël zijn vervolgd en vastgehouden omdat ze hun solidariteit betuigden met de burgers van Gaza en kritiek hadden op de oorlog. “Nu de mogelijkheid van een vreselijke dood voor ons allemaal op de loer ligt, kan ik de Pride-vlag niet meer anders zien. Toen ik ze zag, draaide mijn maag zich om, het was walgelijk”, voegt hij eraan toe.
Volgens Phillip Ayoub, hoogleraar Internationale Betrekkingen aan het University College London (UCL) die onderzoek doet naar de kruising tussen politiek en LGTBIQ+-rechten, reageerden veel queer mensen over de hele wereld hetzelfde als Daoud. “Er is sprake van cognitieve dissonantie als je ziet wat er op het beeld staat – puin dat vroeger huizen waren – en dan de vlag op feestelijke wijze wordt getoond. “Het is een enorme belediging voor de mensen die onder deze vlag voor hun rechten hebben gevochten.”
Deze foto’s van Gaza maken deel uit van een uitgebreide internationale campagne die wordt beschreven als “rozewassen(wat letterlijk vertaald kan worden als “pinwashing”) door critici, die beweren dat dit pogingen zijn om steun voor de Israëlische staat te bevorderen door deze te koppelen aan queer-identiteiten, en deze te presenteren als het tegenovergestelde van de Palestijnse identiteit, die wordt gekarakteriseerd als absoluut en gewelddadig homofoob.
Volgens Sa'ed Atshan, voorzitter van de afdeling Vredes- en Conflictstudies aan het Swarthmore College en auteur van Queer Palestina en het rijk van de kritiekmaakt de campagne gebruik van de mondiale steun voor LGTBIQ+-rechten om de ultra-nationalistische politieke agenda van Israël te bevorderen en de onderdrukking van de Palestijnen te legitimeren.
Volgens Atshan reageren deze proclamaties niet op het authentieke enthousiasme voor de rechten van LGTBQ+-mensen van de kant van een regering die een zelfbenoemde “fascistische homofoob” als minister van Economische Zaken, maar worden strategisch ingezet voor politieke doeleinden. “De Israëlische staat heeft verschillende doelgroepen”, zegt Atshan. “Wanneer hij een LGTBIQ+ publiek toespreekt in Israël of de rest van de wereld, gebruikt hij deze toespraak van rozewassen om Israël te presenteren als een homoparadijs.”
Tegenover het homofobe publiek, of het nu inwoners van het land zijn of christelijke zionisten in het buitenland, “wordt een homofoob discours gepresenteerd dat gebaseerd is op religieus conservatisme, het vasthouden aan ‘familiewaarden’ en afkeer van homoseksualiteit.”
Trots in Tel Aviv en oorlog in Gaza
Wanneer Rauda Morcos, een Palestijns staatsburger van Israël, mensenrechtenadvocaat en bekroonde activiste, hoorde dat Tel Aviv van plan was om dit jaar Pride te vieren, was ze verbijsterd. “Is er niet genoeg menselijkheid om te beseffen dat er mensen in Gaza zijn die elke dag door je eigen land worden gebombardeerd?” [Israel]? En roept u op tot trots en gelijke rechten voor LGTBIQ+ mensen? Wat maakt het op dit moment uit of we gelijke rechten hebben? Eerlijk gezegd: als we niet dezelfde rechten hebben als mensen, maakt het mij niets uit.”
Morcos zegt dat deze situatie haar bijna twintig jaar terugvoerde, naar 2006. Dat jaar was er een Israëlische aanval op Gaza en als directeur van een Palestijnse queer-activistengroep organiseerde Morcos een boycot tegen de WorldPride-parade die in Jeruzalem werd georganiseerd. “Hoe ongelegen, hoe ongelegen. Niet alleen toen, maar ook nu”, zegt hij. “Eigenlijk is het altijd het verkeerde moment en het is altijd het verkeerde onderwerp, omdat 'er is geen trots op de bezetting', of het nu in 2006 is of nu.
De omvang van de verliezen in Gaza heeft de strijd voor LGBTQ+-rechten voor veel queer Palestijnen minder urgent gemaakt. “Ik denk dat dit het moment is om de Palestijnse vlag te hijsen, en niet de Pride-vlag”, zegt Daoud.
De staat van dienst van Israël op het gebied van LGTBIQ+-rechten omvat onder meer het verbieden van discriminatie op grond van seksuele geaardheid; de erkenning van huwelijken en burgerlijke verbintenissen tussen mensen van hetzelfde geslacht in het buitenland – zelfs als dit in het land niet legaal is; en de mogelijkheid van adoptie door paren van hetzelfde geslacht. Israël scoort beter dan de meeste van zijn buurlanden in de index Gelijkex van LGBT-gelijkheid, die wereldwijd op de 50e plaats staat. Palestina staat op de 146e plaats en seksuele handelingen tussen mensen van hetzelfde geslacht zijn legaal op de Westelijke Jordaanoever, maar niet in Gaza.
Activisten en academici beweren echter dat het idee dat Israël dient als een regionaal toevluchtsoord voor de homogemeenschap bijzonder wreed en hypocriet is in een tijd waarin de LGTBIQ+-bevolking van Gaza niet meer bescherming tegen Israëlische bommen heeft dan welke andere Palestijn dan ook. “Er zit geen ‘rozenpoort’ in de muur waar queer Palestijnen Gaza kunnen verlaten en hun leven kunnen opbouwen in Israël”, zegt de UCL-professor.
“Het Israëlische discours maakt de zaken alleen maar moeilijker voor LGBTQ+ Palestijnen, omdat het het idee versterkt dat homoseksualiteit niet bestaat buiten Israël… Het wist het feit uit dat er Palestijnse activisten zijn, queer Palestijnen.”
Zelfs voor de Joodse meerderheid in de LGBTQ+-gemeenschap wordt Israëls staat van dienst op het gebied van gelijke rechten overschaduwd door zijn propaganda-apparaat. “Palestina is een patriarchale en homofobe samenleving, maar Israël is dat ook. In Israël zijn er meer rechten voor homoseksuelen dan in andere landen in het Midden-Oosten, maar ze zijn nog steeds beperkt en die van Israël is geen volledig succes”, zegt Ayoub.
Homoseksuele Palestijnen, gemarginaliseerd in Israël
Er is een lange en uitgebreide geschiedenis van homofobe uitbuiting door de Israëlische veiligheidsdiensten op de bezette Westelijke Jordaanoever en Gaza, met verwoestende en soms dodelijke gevolgen. “Tijdens mijn training leerden we verschillende termen uit het hoofd leren en filteren om ‘homo’ in het Arabisch te zeggen,” verklaarde hij. een decennium geleden lid van de Israëlische inlichtingendiensten. “Als je homo bent en je kent iemand die een gezochte persoon kent [por Israel]en we moeten er iets van weten, Israël zal je leven zuur maken.”
Vorig jaar werd een Palestijn uit de stad Nabloes publiekelijk geëxecuteerd. Hij had bekend dat hij had samengewerkt met de Israëlische nationale inlichtingendienst Shin Bet, die een video had gebruikt waarin hij seksuele relaties had met een andere man om hem te chanteren. hen van informatie voorzienvolgens wat hij zelf zei.
Volgens mensenrechtengroepenLHBTQ+ Palestijnen in de bezette gebieden lijden onder discriminatie en misbruik, zowel in het openbaar als in gezinssituaties. Maar degenen die, op zoek naar een omgeving die vriendelijker is voor LGTBIQ+-identiteiten, erin slagen clandestien de muur over te steken om vanuit de bezette gebieden Israël binnen te komen, worden vaak geconfronteerd met racistische vijandigheid, een zware bureaucratische last en langdurige kwetsbaarheid.
LGBTQ+ Palestijnen die asiel zoeken in Israël wordt vaak de toegang tot gezondheidszorg en verblijfsvergunningen ontzegd. Ze hebben moeite om opvangcentra of opvangcentra binnen te komen, waardoor ze uiteindelijk het slachtoffer worden van misbruik en uitbuiting: een ‘hels leven’ gedocumenteerd in een rapport van de Israëlische media +972 Tijdschrift.
Lang voordat de oorlog in Gaza uitbrak, had Daoud zich al gerealiseerd dat hij weinig gemeen had met de meerderheid van de LGBTQ+ Israëlische Joden. Hij herinnert zich dat hij transseksuele Palestijnen van de bezette Westelijke Jordaanoever naar het strand bracht. De meesten hadden hun leven op slechts een uur rijden van de Middellandse Zee doorgebracht, maar Israëlische beperkingen verhinderden hen de kust te bereiken. Sommigen huilden toen ze de zee voor het eerst zagen.
“Ik dacht: 'Wat heb ik gemeen met homoseksuelen wier enige probleem is dat ze hun partners uit Duitsland of Spanje kunnen meenemen om hier bij hen te komen wonen, terwijl ik niet eens mijn familie mee mag nemen?' [desde los territorios ocupados]? We behoren niet eens tot hetzelfde universum”, legt hij uit.
Weinig ruimte voor gezamenlijke strijd
De oorlog in Gaza heeft hun overtuiging alleen maar versterkt dat, zelfs als queer Palestijnen niet met zulke radicaal verschillende problemen te maken zouden krijgen, er weinig ruimte is voor een gezamenlijke strijd met Israëlische burgers, omdat de meerderheid hun privileges in een Joodse staat belangrijker vindt dan de LGTBIQ+-identiteit ‘gemeenschappelijk’ met de Arabieren.
Daoud voegt eraan toe dat veel LGBTQ+ Israëlische Joden hun eis voor gelijkheid hebben verankerd in hun besluit om de staat te dienen en te sterven in zijn militaire campagnes, grotendeels gericht tegen de Palestijnen. ‘In feite zeggen ze: ‘Wij zijn bereid deel uit te maken van de onderdrukking van de Palestijnen, zodat dat kan [el Estado] onderdruk ons niet.' “Ze kregen hun rechten ten koste van de Palestijnen.”
Yahli, een Joodse en transgender vrouw die op de dag van de Pride-parade in Tel Aviv deelnam aan een anti-oorlogsdemonstratie en riep “Nee tegen bloedvergieten in onze naam”, deelt deze kritiek op de meerderheid van de LGTBIQ+-gemeenschap in Israël. “Veel mensen in de queergemeenschap voelen zich aangetrokken tot het idee om acceptatie te verwerven door nuttig te zijn voor de natie en onderdanig te zijn aan de staat. We worden niet geaccepteerd omdat we mensen zijn, maar omdat we nuttig zijn”, klaagt Yahli.
Die visie van een vreemde nationale identiteit speelde een prominente rol tijdens de Pride-evenementen van deze maand in Tel Aviv. De gebruikelijke parade werd afgelast ten gunste van een rustig concert aan het strand, met onder meer oproepen tot de vrijlating van gijzelaars die in Gaza werden vastgehouden en eerbetoon aan homoseksuele Israëli's die in het leger dienden, maar zonder melding te maken van de Palestijnse burgers die bij de aanval waren omgekomen .
Een van de verhalen die tijdens het evenement werden gehoord, was dat van een transseksuele vrouw die besloot haar officiële genderidentiteit niet te veranderen, zodat ze in de legerreservaten kon blijven dienen en in Gaza kon blijven vechten.
Morcos is verbijsterd door Israëli's die hun land omschrijven als een democratisch toevluchtsoord in een regio die vijandig staat tegenover de LGTBIQ+-gemeenschap, vooral wanneer echte tolerantie zelden verder reikt dan de grenzen van Tel Aviv: “Hoe kun je dan opscheppen over je democratie voor homo’s?” miljoenen Palestijnen onderdrukken?
Vertaling door Julián Cnochaert